W gabinecie psychoterapeutycznym na ogół nie rozmawia się o su­mieniu. A jednak bywa, że neutralne pytania terapeuty mogą uruchamiać sumienie. Dzięki nim pojawia się proces refleksji, który prowadzi do lepszego rozumienia siebie.

W każdej sytuacji duszpasterskiej, nie tylko w dawaniu Ćwiczeń, lecz także w pracy parafialnej, w szkole, ważne staje się pytanie o to, co dzieje się w sercu ludzi, do których jesteśmy posłani.

Żeby mieć odwagę żyć w zgodzie z sumieniem, trzeba go najpierw odróżnić od superego. Mylenie sumienia z superego prowadzi bowiem do zamieszania wokół tego, co nas zobowiązuje, z czego musimy się rozliczać...

Tomasz a Kempis stara się wniknąć w zrządzenia boskie dopuszczające zarówno udrękę, jak i pociechę. Bóg mądrze i łaskawie postępuje z człowiekiem, prowadząc do rajskiego spokoju drogą utrapienia i pocieszenia. Autor zwraca się do swego czytelnika: „Jeśli będziesz uczestnikiem strapienia, to dostąpisz też pocieszenia”.