W rekolekcyjnym odosobnieniu ważne jest nie tylko milczenie ust, lecz także milczenie uszu i oczu, a przede wszystkim milczenie serca. Istotą wyciszenia wewnętrznego staje się słuchanie tego, co dzieje się w naszym sercu.

Obecność osoby uzależnionej w naszym otoczeniu stanowi wyzwanie dla nas, by się zmieniać. Wspierać poprzez własną abstynencję – nie proponować alkoholu, nie rozmawiać o nim. Milczenie w tym wypadku to przejaw miłości bliźniego. Rezygnuję z alkoholu ze względu na innych.

Z ks. Józefem Klochem, długoletnim rzecznikiem Konferencji Episkopatu Polski, rozmawia Jacek Siepsiak SJ.

Sztuka terapeutycznego słuchania nie jest kwestią jakiejś jego „charyzmy”. Choć w dużej mierze oparta na jego intuicji i zrozumieniu samego siebie, nie jest ona wyłącznie przejawem jego oryginalności czy uzdolnień. Rządzi się pewnymi regułami wyznaczonymi kierunkiem procesu terapeutycznego i rozumieniem działania ludzkiej psychiki.

Pamiętam, że kiedy po raz pierwszy pomyślałem o możliwości milczenia przez cały miesiąc, wydało mi się to czymś nierealnym. Było to jeszcze przed podjęciem zakonnej drogi życia – spojrzenie w okrytą mgłą tajemnicy przyszłość, wówczas z pozycji zewnętrznego obserwatora.